Szkolenie I stopnia w metodzie psychodramy wg Moreno obejmuje min. 390 godzin dydaktycznych i składa się z:
- Seminarium wstępnego (intruductory level)
- Treningu w grupie zamkniętej obejmującej dodatkowo prezentację teorii (referat) oraz 3 prace pisemne (tzw. protokoły)
- 6 seminariów, w tym socjometrii
Seminarium wstępne
Jest formą kwalifikacji do szkolenia I stopnia.
Celem tego seminarium jest stworzenie możliwości wstępnego doświadczenia psychodramy a także formy w jakiej odbywa się szkolenie I stopnia - opartej na treningu i doświadczeniu własnym. Ma to pomóc osobom zainteresowanym w podjęciu decyzji, czy ten rodzaj pracy im odpowiada i czy są gotowi do jej podjęcia. Seminarium wstępne pozwala liderom wstępnie ocenić możliwości psychiczne uczestników grupy.
Kandydaci biorący udział w seminarium wstępnym mogą dodatkowo być poproszeni o rozmowę z prowadzącymi liderami. Powinno to wyjaśnić różne wątpliwości, pytania, motywację kandydata. Seminarium wstępne w całości wynosi 19 godz. szkoleniowych (45 min).
Grupa treningowa – 260 godz. szkoleniowych
Szkolenie toczy się w grupie zamkniętej prowadzonej zwykle przez dwóch trenerów Instytutu. Praca jest podzielona na 3-4 dniowe spotkania (max 24 godzinne), które odbywają się zwykle minimum raz na kwartał, mają one charakter dydaktyczny z głównym naciskiem na terapię własną (self-experience) metodą psychodramy. Praca nad sobą umożliwia wgląd we własną psychikę oraz jej wpływ na kontakt z innymi członkami grupy. Uczestnicy przeżywają siebie nawzajem na różnych poziomach biograficznych; zarówno we własnych rolach jak i w rolach innych znaczących dla siebie osób, co pozwala na poszerzenie świadomości i rozwój indywidualny. Nie jest to jednak praca stricte terapeutyczna i osoby, które wymagają bardziej zaawansowanej pomocy, powinny skorzystać z oferty grup terapeutycznych organizowanych przy Instytucie, lub podjąć terapię indywidualną w innym podejściu.
Jako członkowie grupy, udzielający informacji zwrotnych oraz jako protagoniści czy osoby grające role na scenie, uczestnicy mogą poszerzać własne zdolności przeżywania, kreatywność i spontaniczność w działaniu oraz elastyczność w rolach. Podczas spotkań z innymi członkami grupy, pogłębiają oni swoją zdolność do empatii oraz konfrontacji.
W połowie szkolenia ma miejsce charakterystyka cząstkowa uczestników. Każdy uczestnik w formie samooceny oraz oceny ze strony innych uczestników i trenerów otrzymuje wówczas obraz własnego funkcjonowania w grupie, pracy nad swoją problematyką i kompetencji metodycznych. Celem tego podsumowania jest wyznaczenie obszarów, nad którymi uczestnik powinien się bardziej skoncentrować w dalszej pracy w grupie.
W ramach pierwszego stopnia, w ramach pracy w grupie uczestnicy przygotowują pisemnie trzy protokoły, które następnie są sprawdzane przez trenera. Uczestnicy muszą je zaliczyć.
Należy przygotować i oddać w terminie:
- protokół z przebiegu całego bloku szkoleniowego ze szczególnym uwzględnieniem procesu grupowego, zaistniałych ról i tematów
- protokół z własnej pracy indywidualnej (protagonistycznej)
- protokół z indywidualnej pracy innego uczestnika
Protokoły powinny zawierać refleksję nad przebiegiem zdarzeń ze szczególnym uwzględnieniem rozwijających się w grupie tematów, przeżyć i powodów zastosowania określonych metod i technik pracy.
Celem pogłębienia treści szkoleniowych, a w szczególności poznania teorii psychodramy, uczestnicy przygotowują i przedstawiają na grupie referaty. Prezentacja powinna odbywać się w sposób "psychodramatyczny", tzn. należy włączyć do niej grę bądź ćwiczenia. Służy to rozwijaniu kreatywności i prowadzenia. Opracowania powinny być udostępnione grupie w postaci materiałów.
Główne tematy referatów:
- Morenowski obraz człowieka i jego teoria ról
- Podstawowe techniki psychodramatyczne (zamiana ról, dublowanie, wywiad, lustro)
- Znaczenie grupy w psychodramie (Sharing, feedback z ról i feedback identyfikacyjny i ich znaczenie, zastosowanie, gry grupowe)
- Atom społeczny bądź wybrane aspekty socjometrii
Seminaria tematyczne i teoretyczne
W trakcie trwania grupy treningowej lub krótko po jej zakończeniu uczestnicy realizują dodatkowo 6 wybranych seminariów tematycznych lub teoretycznych każde po 18 godzin dydaktycznych; zaleca się, aby jednym z tych seminariów było seminarium w dużej grupie (min. 30 osób), za które uznaje się Festiwal Psychodramy odbywający się co dwa lata. Ponadto w ramach tych 6 seminariów obowiązkowa jest socjometria.
W trakcie spotkań grupy szkoleniowej oraz podczas seminariów o określonej tematyce uczestnicy uczą się podstawowych technik metody J.L. Moreno. Są to m.in.:
- psychodrama ukierunkowana na protagonistę, pracę ze snem, winiety, rzeźby, fotografie i obrazy ruchome
- gry grupowe i w podgrupach, takie jak gry spontaniczne, bajki, socjodrama, bibliodrama, odgrywanie anty-ról
- działania socjometryczne, takie jak atom społeczny czy psychodramatyczne techniki czyszczenia relacji
- techniki uzupełniające, takie jak rozgrzewki, magiczny sklep czy też techniki z teatru playback wzbogacające pracę psychodramatyczną
Nauka owych metod odbywa się poprzez praktyczne doświadczenie oraz próbowanie w znaczeniu własnej pracy nad sobą, czemu towarzyszy analiza procesu grupowego lub poszczególnych jego sekwencji.
Zakończeniem szkolenia I stopnia jest ocena, która jest przeprowadzona w grupie treningowej. Liderzy decydują, czy uczestnik grupy szkoleniowej posiada kwalifikacje, aby uzyskać certyfikat Asystenta Psychodramy, który umożliwia prowadzenie wybranych technik psychodramatycznych pod okiem terapeuty lub trenera psychodramy.